Δρ. Κατερίνα Φραϊδάκη Πρόεδρος Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου Ελλάδος (GR.EC.A.) μιλά στο LAWYER The Business Magazine.

Η Πρόεδρος του GR.EC.A, Δρ. Κατερίνα Φραϊδάκη, σκιαγραφεί το τοπίο του Ηλεκτρονικού Εμπορίου στην Ελλάδα πριν και μετά την πανδημία, μοιράζεται με το LAWYER τις σκέψεις της για την επόμενη μέρα του ηλεκτρονικού επιχειρείν, τις προτεραιότητες του Συνδέσμου, αλλά και τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν, σε επίπεδο νομοθεσίας, εκπαίδευσης και ενημέρωσης, για την εύρυθμη λειτουργία των ηλεκτρονικών καταστημάτων.

Η τεχνολογία και η σύνδεσή της με τις επιχειρήσεις ήταν ένας συνδυασμός που με γοήτευε από την αρχή κιόλας των σπουδών μου. Αποφοίτησα από το τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών μου, παράλληλα με τα μαθήματα πάντα συμμετείχα σε διαγωνισμούς ή δράσεις που είχαν ως βάση το digital.
Συνέχισα στο Λονδίνο με το Μεταπτυχιακό μου στην Ανάλυση, Σχεδιασμό και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστημάτων, στο London School of Economics.
Για πολλούς ήταν περίεργος ο συνδυασμός σπουδών που είχα επιλέξει…για εμένα καθόλου. Ήταν το μονοπάτι γνώσεων που έπρεπε να ακολουθήσω για να φτάσω στο…μετά. Το επόμενο βήμα ήταν το διδακτορικό μου το οποίο είχε ως πεδίο εφαρμογής το Ηλεκτρονικό Εμπόριο και το ολοκλήρωσα στο τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Μέσα από το διδακτορικό ξεκίνησε και η συνεργασία μου με το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Επιχειρείν – ELTRUN, με το οποίο συνεργάζομαι ως και σήμερα και έχω τη θέση του eCommerce Coordinator.
Το πιο σημαντικό σημείο για εμένα είναι να μπορέσω να συνδέσω και να μεταφέρω τις γνώσεις που έχω από τον ακαδημαϊκό χώρο στην αγορά, και το ανάποδο. Για αυτό τον λόγο, ένας ακόμα σημαντικός σταθμός στην πορεία μου ως αυτή τη στιγμή είναι η ενασχόλησή μου με τον GR.EC.A.(Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου Ελλάδος), όπου τα 5 τελευταία χρόνια έχω την χαρά να είμαι Πρόεδρος.

Το σημερινό περιβάλλον έχει να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις. Κάποιες από τις πιο σημαντικές είναι από την μια πλευρά να μπορέσει να συνδυάσει την τεχνολογία με την επιχειρηματικότητα και να τις ενισχύσει (σε πολλά επίπεδα, όπως το νομοθετικό), και από την άλλη πλευρά να μπορέσει να τονώσει το αίσθημα της ασφάλειας στους καταναλωτές.
Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, έχουν γίνει πολλά και σημαντικά βήματα τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν χρειάζονται βελτιώσεις στην εφαρμογή τους. Είναι πολύ σημαντικό για τον κλάδο καταρχήν να μπορεί να καταλάβει πώς εφαρμόζεται ένας νόμος, γιατί εφαρμόζεται και ποιες θα είναι οι κυρώσεις του (σημεία τα οποία ακούγονται απλά, αλλά δεν είναι πάντα ξεκάθαρα).
Επίσης, είναι σημαντικό να μπορούν να καταλάβουν οι καταναλωτές, αν ένα κατάστημα πληροί όλα όσα λέει η νομοθεσία.
Στον GR.EC.A. προσπαθούμε μέσα από το GR.EC.A trustmark, να γίνουμε «τα μάτια του καταναλωτή», να δούμε δηλαδή αν, με βάση όσα γράφονται στους Όρους Χρήσης και τον τρόπο με τον οποίο έχει δομηθεί και χτιστεί το e-shop, πληροί τα βασικά κριτήρια (πρόκειται για μια αξιολόγηση 120 κριτηρίων, τα οποία έχουν δημιουργηθεί και ελέγχονται από το Εργαστήριο ELTRUN του ΟΠΑ).

Κατά την άποψη μου, η λέξη κλειδί πίσω από τα παραπάνω σημεία είναι η «εκπαίδευση». Και έχουμε εκπαίδευση προς τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις για να μπορέσουμε να έχουμε επιτυχημένη δημιουργία και εφαρμογή ενός νομοθετικού πλαισίου:
1) εκπαίδευση των ατόμων οι οποίοι καλούνται να δημιουργήσουν και να εφαρμόσουν την νομοθεσία, σε θέματα τα οποία αφορούν την Τεχνολογία και στον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει το επιχειρηματικό σκηνικό (έτσι ώστε όλη η νομοθεσία να είναι πιο στοχευμένη, λαμβάνοντας υπόψιν τις ανάγκες όλων των εμπλεκόμενων μερών),
2) εκπαίδευση των ηλεκτρονικών καταστημάτων για τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται και τι σημαίνει για εκείνους,
3) εκπαίδευση των καταναλωτών για να μπορούν να ανταποκριθούν στην ψηφιακή εποχή και να νιώσουν ασφάλεια στις συναλλαγές τους.

Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο στην χώρα μας αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς. Ήδη από το 2012 (όπου ως ELTRUN ξεκινήσαμε την επίσημη καταγραφή μέσω της ετήσιας έρευνάς μας) παρατηρούσαμε σημαντική αύξηση σε δείκτες όπως:
(α) η ανάπτυξη του αριθμού των καταναλωτών που αγοράζουν μέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων,
(β) ο αριθμός των ηλεκτρονικών καταστημάτων,
(γ) η ποσοστιαία αύξηση του τζίρου. Μέσω της πανδημίας είδαμε την ανάπτυξη αυτή να γίνεται πολύ μεγαλύτερη. Κάποια σημαντικά νούμερα, τα οποία σκιαγραφούν την σημερινή εικόνα του Ηλεκτρονικού Εμπορίου είναι:
– Το 69% των internet users πραγματοποίησε το 2021 τουλάχιστον 1 αγορά διαδικτυακά (το αντίστοιχο ποσοστό στην περσινή έρευνα του eCommerce Europe, ήταν 59%)
– Υπολογίζουμε ότι, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, δραστηριοποιούνται περίπου 15.000 ηλεκτρονικά καταστήματα
– Μέσω της έρευνας του eCommerce Europe, είδαμε ότι ήμασταν η πρώτη χώρα σε ρυθμό ανάπτυξης του Ηλεκτρονικού Εμπορίου, με ποσοστό 72% (κατά την περίοδο 2020-2021).

Κάθε ένα από τα γεγονότα που αναφέρετε έχει αφήσει το δικό του στίγμα και έχει επηρεάσει σημαντικά σημεία των διαδικασιών των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Ανάλογα με τον κλάδο στον οποίο ανήκει η κάθε επιχείρηση επηρεάζουν σε μεγαλύτερο βαθμό και διαφορετικές λειτουργίες τους (συνεργασίες με προμηθευτές, μεταφορές, τιμές, κλπ).
Κομβικό σημείο για την πορεία μας αποτέλεσε η πανδημία και θα ήταν σημαντικό να σταθούμε λίγο σε αυτό το γεγονός. Ο λόγος είναι γιατί, όπως έχουν αναφέρει και πολλοί σημαντικοί άνθρωποι του κλάδου, μας οδήγησε σε καταστάσεις και σε δείκτες τους οποίους θα συναντήσουμε τουλάχιστον 5-7 χρόνια αργότερα. Πιο συγκεκριμένα, είδαμε το καταναλωτικό κοινό να στρέφεται στο Ηλεκτρονικό Εμπόριο (ειδικά σε χρονικές περιόδους όπου ήταν σχεδόν η μοναδική του διέξοδος για να αγοράσει), επίσης είδαμε μεγάλοι παραδοσιακοί παίχτες του offline να μπαίνουν στην online αγορά, καθώς επίσης να δημιουργούνται πολλά και νέα ηλεκτρονικά καταστήματα. Παράλληλα, συναντήσαμε προκλήσεις στις οποίες έπρεπε να ανταπεξέλθουμε, όπως είναι η σωστή εσωτερική οργάνωση των καταστημάτων για να καταφέρουν να εξυπηρετήσουν τον πολύ μεγάλο όγκο παραγγελιών, η έγκυρη και σωστή μεταφορά των προϊόντων, και τέλος η σωστή επικοινωνία με τον πελάτη. Το θετικό σημείο που πρέπει να τονιστεί, είναι ότι το Ηλεκτρονικό Εμπόριο στην χώρα μας έδειξε γρήγορα αντανακλαστικά και είτε υλοποίησε ήδη, είτε σχεδίασε λύσεις για να μπορέσει να περάσει στην επόμενη μέρα.

Η επόμενη μέρα του Ηλεκτρονικού Εμπορίου αποτελείται, κατά την άποψη μου, από δυο σημαντικές συνιστώσες: η πρώτη είναι, να μπορέσουμε να χτίσουμε και να διατηρήσουμε ένα υγιές περιβάλλον τόσο για την e-επιχειρηματικότητα, όσο και για τους καταναλωτές. Η δεύτερη είναι να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τα ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα να κάνουν πωλήσεις και στο εξωτερικό. Προκειμένου να τις επιτύχουμε πρέπει να δώσουμε στην αγορά τα κατάλληλα «εργαλεία». Για παράδειγμα, να εκπαιδεύσουμε τους ενδιαφερομένους, να δημιουργήσουμε συνεργασίες και να φέρουμε κοντά την αγορά, καθώς επίσης να εμπλουτίσουμε το νομοθετικό πλαίσιο με τα σημεία που είναι απαραίτητα για την εύρυθμη λειτουργία.

Οι προτεραιότητες μου είναι χωρισμένες σε πέντε άξονες:
Ο πρώτος σχετίζεται με την ενημέρωση/εκπαίδευση της αγοράς. Προκειμένου να λειτουργήσουμε σωστά μέσα στο οικοσύστημα που λέγεται «Ηλεκτρονικό Επιχειρείν» πρέπει να το γνωρίσουμε και να το καταλάβουμε. Για αυτό τον λόγο στόχος στον GR.EC.A. είναι να διεξάγουμε έρευνες οι οποίες θα αναδείξουν τα σημαντικά και τα προβληματικά σημεία της αγοράς. Καθώς επίσης να χτίσουμε εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία θα εκπαιδεύσουν τα μέλη μας στα σημεία τα οποία έχουν ανάγκη.

Ο δεύτερος άξονας είναι να μπορέσουμε να μεταφέρουμε την εικόνα της αγοράς και την γνώση μας προς την Πολιτεία. Είναι χαρά μας που όλα τα χρόνια είμαστε σε ανοιχτή επικοινωνία με την Πολιτεία, προκειμένου να μπορούμε να συζητάμε μαζί τους, και να μεταφέρουμε τους προβληματισμούς των μελών μας.

Ο τρίτος άξονας είναι η αξιοπιστία. Η ανάπτυξη και η συνεχής ανανέωση του Trustmark και η δυνατότητα από την μια πλευρά να το αποκτήσουν περισσότερα καταστήματα (γεγονός που θα σήμαινε ότι όλο και περισσότερα καταστήματα θα πληρούν τα κριτήρια), και από την άλλη πλευρά να γίνει αναγνωρίσιμο από το καταναλωτικό κοινό.

Ο τέταρτος άξονας είναι η δικτύωση. Να μπορέσουμε να κάνουμε ενέργειες να έρθουν σε επαφή οι παίχτες της αγοράς, ώστε να συνεργαστούν και να ενώσουν τις δυνάμεις τους.

Ο πέμπτος άξονας είναι να μπει ο GR.EC.A. στη διαδικασία να συμμετέχει σε Ευρωπαϊκά consortia και να μπορέσει να πάρει, αλλά και να δώσει γνώση από σημαντικούς φορείς σε άλλες χώρες. Με χαρά ενημερωθήκαμε ότι εγκρίθηκε το πρώτο Ευρωπαϊκό μας έργο, στο οποίο συμμετέχουμε στο consortium μαζί με ακόμα 4 χώρες.

Μου αρέσει πολύ να διαβάζω βιβλία, και αυτό γιατί με βοηθάει να χαλαρώνω αλλά και ταυτόχρονα να κερδίζω γνώση μέσα από τα μάτια των συγγραφέων. Το βιβλίο που θα μοιραστώ μαζί σας είναι γραμμένο από την Sheryl Sandberg και ονομάζεται “Lean In”. Πρόκειται για ένα βιβλίο το οποίο έχει γραφτεί από μια από τις πιο σημαντικές γυναίκες στον παγκόσμιο χάρτη του Ηλεκτρονικού Επιχειρείν και πραγματεύεται τον ρόλο που έχουν οι γυναίκες στις επιχειρήσεις μέσα από τη δική της ματιά. Όποιος το διαβάσει, θα καταλάβει ότι δεν πρόκειται για ένα απλό βιβλίο, αλλά για μια ιστορία η οποία παρουσιάζει όλα τα σημεία τα οποία θα μπορούσαν να κάνουν οι επιχειρήσεις για να τονίσουν τη γυναικεία επιχειρηματικότητα (τόσο εσωτερικά, όσο εξωτερικά μιας εταιρείας), αλλά και ποια είναι τα θέματα εκείνα τα οποία θα πρέπει να επεξεργαστούν οι γυναίκες στη δική τους συμπεριφορά.

Διαβάστε το άρθρο