Κ. Φραϊδάκη (GRECA): Μεγάλη ευκαιρία το ηλεκτρονικό εμπόριο για τις γυναίκες

Η Κατερίνα Φραϊδάκη, Πρόεδρος του GR.EC.A, του συνδέσμου που εκπροσωπεί 15.000 ηλεκτρονικά καταστήματα από όλη την αλυσίδα του Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (eshops και πάροχοι υπηρεσιών), μιλά στο powergame.gr για το μέλλον του εμπορίου, τις ευκαιρίες που διανοίγονται για γυναίκες επιχειρηματίες, οι οποίες στερούνται χρηματοδοτικών εργαλείων και δικτύωσης με προμηθευτές, πελάτες, ακόμα και με επαγγελματίες του κλάδου τους, απαντά στο ερώτημα του αν οι online αγορές θα επικρατήσουν έναντι των offline, αλλά και στο ποια χαρακτηριστικά συνθέτουν το προφίλ του καταναλωτή του 21ου αιώνα.

Σε μια εποχή όπου το εμπόριο κινείται στη λογική του omnichannel και δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην προσωποποιημένη εμπειρία του καταναλωτή, το ψηφιακό κανάλι πωλήσεων δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την ένταξη μεγαλύτερου αριθμού γυναικών στο ηλεκτρονικό επιχειρείν, όπου τα λειτουργικά κόστη είναι λιγότερα από εκείνα που απαιτούνται για τη συντήρηση ενός φυσικού καταστήματος και οι προοπτικές μεγαλύτερες μιας και το προϊόν/υπηρεσία είναι διαθέσιμα στην παγκόσμια αγορά.

• Κα Φραϊδάκη, αρκετές γυναίκες επιχειρηματίες που αποθαρρύνονταν από το επιχειρείν, λόγω της ελλιπούς χρηματοδότησης και της περιορισμένης πρόσβασης σε νέα τεχνολογικά εργαλεία, ευνοήθηκαν από την πανδημία και βρήκαν διέξοδο στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Τι συνέβη στην περίπτωση της Ελλάδας;

Η γυναικεία επιχειρηματικότητα είναι ένας τομέας που μας απασχολούσε και μας απασχολεί αρκετά χρόνια. Ήδη πριν την εμφάνιση της πανδημίας είχαμε ξεκινήσει να κάνουμε ενέργειες για να καταγράψουμε τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν και πάνω σε αυτά να προσπαθήσουμε να βρούμε τρόπους για να ενισχύσουμε τις ιδέες. Παρατηρήσαμε, ότι από την μια πλευρά, στις δυο πρώτες θέσεις των προβλημάτων είναι η έλλειψη χρηματοδότησης για την απόκτηση των κατάλληλων εργαλείων, καθώς και η έλλειψη εκπαίδευσης για θέματα χρήσης των εργαλείων προκειμένου να στήσουν την δική τους επιχείρηση. Από την άλλη πλευρά έχουμε σε όλη την Ελλάδα, εξαιρετικές ιδέες από γυναίκες οι οποίες ενδιαφέρονται να μπουν στον χώρο, να πουλήσουν ή/και να προωθήσουν τα προϊόντα τους ηλεκτρονικά, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Στην περίοδο της πανδημίας, είδαμε ακόμα περισσότερες γυναίκες να θέλουν να μπουν στον χώρο. Θα έλεγα ότι έχει γίνει πρόοδος και στα 2 προβλήματα που αναφέραμε: είδαμε γυναίκες επιχειρηματίες οι οποίες χρηματοδοτήθηκαν από εργαλεία (ευρωπαϊκά και ελληνικά) και κάνουν ήδη τις πρώτες τους πωλήσεις, ενώ δημιουργήθηκαν εκπαιδευτικά προγράμματα για να μπορέσουν να στηρίξουν τα βήματα τους. Έχει γίνει μια πολύ καλή αρχή, την οποία πρέπει να στηρίξουμε.

• Είστε ικανοποιημένη από το επίπεδο των γυναικών που ασχολούνται με το e-commerce; Τι είδους κίνητρα πρέπει να δοθούν και ποιες οι επαγγελματικές προοπτικές που διανοίγονται;

Σε αυτό το σημείο θα μου επιτρέψετε να δώσω έναν ορισμό για το πώς αντιλαμβάνομαι τον όρο «ασχολούμαι» με το ecommerce. Ο όρος έχει δυο διαστάσεις: είτε μια γυναίκα να έχει τη δική της ηλεκτρονική επιχείρηση, είτε να εργάζεται σε τμήμα ηλεκτρονικού εμπορίου. Και στις δυο περιπτώσεις αν συγκρίνουμε τα ποσοστά των γυναικών που συναντούσαμε στο παρελθόν, σε σχέση με σήμερα θα παρατηρήσουμε ποσοστιαία αύξηση, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι συναντάμε ικανοποιητικό αριθμό γυναικών σε απόλυτα νούμερα.

Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, από το DNA του, προκειμένου να υποστηριχθεί με επιτυχία σε μια επιχείρηση, πρέπει να συνυπάρξουν πολλές ειδικότητες (π.χ. οικονομικά, management, τεχνολογία, logistics, κα). Είναι σημαντικό λοιπόν, να δώσουμε κίνητρα στις γυναίκες για να εκπαιδευτούν και να δουν ποια είναι η ειδικότητα εκείνη που τους ταιριάζει και θέλουν να γίνουν experts, και παράλληλα για τις γυναίκες οι οποίες επιθυμούν να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση, εκτός από την εκπαίδευση με την οποία θα μπορούν να συντονίσουν και διευθύνουν την επιχείρηση τους, είναι σημαντικό να τους δώσουμε τη δυνατότητα του networking. Δικτύωση με προμηθευτές, με πελάτες, ακόμα και με επαγγελματίες για να μπορέσουν να ανταλλάξουν εμπειρίες και να προχωρήσουν με πολύ γρηγορότερο ρυθμό.

• Η ίδια είστε επικεφαλής του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου Greca. Με ποια κριτήρια επελέγη σε αυτή τη θέση γυναίκα;

Ο GRECA είναι ένας Σύνδεσμος, ο οποίος εκπροσωπεί αυτή τη στιγμή 15.000 ηλεκτρονικά καταστήματα και τα μέλη του προέρχονται από όλη την αλυσίδα του Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (eshops και πάροχοι υπηρεσιών). Είναι σημαντικό τα μέλη να νιώθουν ότι οι κινήσεις που κάνει ο Σύνδεσμος, δεν είναι μονόπλευρες και έχουν ως στόχο να ενισχύσουν το σύνολο του Ηλεκτρονικού Επιχειρείν στην χώρα. Νομίζω ότι αυτό το οποίο μπορώ να εγγυηθώ μέσα από το προφίλ μου είναι η αντικειμενικότητα.

• Ποιες οι προτεραιότητες που έχετε θέσει για τα επόμενα χρόνια;

Οι προτεραιότητες μας για τα επόμενα χρόνια είναι χωρισμένες σε 4 άξονες:

1. Η ενίσχυση της αγοράς του Ηλεκτρονικού Επιχειρείν με εργαλεία (π.χ. έρευνες, βαρόμετρα, crossborder guides, κλπ) τα οποία θα βοηθήσουν τόσο τις υπάρχουσες επιχειρήσεις να πάνε στην επόμενη μέρα όσο και τις καινούριες επιχειρήσεις να γνωρίσουν τον κλάδο και να μπουν σε ένα υγιές περιβάλλον.
2. Η εκπαίδευση του κλάδου δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε τομείς όπως η γυναικεία επιχειρηματικότητα
3. Η δυνατότητα δικτύωσης μεταξύ των μελών του κλάδου
4. Η συνεχής επικοινωνία με την πολιτεία προκειμένου να μεταφέρουμε την πραγματική εικόνα της αγοράς και με βάση αυτή να παρθούν οι σωστές αποφάσεις.

• Η εκτόξευση των online αγορών θεωρείτε ότι στρώνει το έδαφος για την επικράτηση των e-shops έναντι των φυσικών καταστημάτων; Πόσο κοντά είμαστε σε αυτό το σενάριο;

Βρισκόμαστε σε μια εποχή που πλέον επικρατεί το «omnichannel» εμπόριο. Τι εννοώ με αυτό; Για πολλά χρόνια υπήρχε η αντίληψη ότι θα συναντάμε είτε μόνο ηλεκτρονικά καταστήματα, είτε μόνο φυσικά. Η εμπειρία και οι τάσεις αυτή τη στιγμή, έχουν δείξει ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο και το φυσικό είναι εδώ ταυτόχρονα και είναι σημαντικό να συνυπάρξουν. Βασικό μέλημα κάθε επιχειρηματία πρέπει να είναι η δυνατότητα να μπορέσει να έρθει σε επαφή με τον καταναλωτή, στα σημεία που βρίσκεται ο καταναλωτής. Θα σας δώσω κάποια στατιστικά: 2 στους 3 καταναλωτές δηλώνουν ότι θα αγοράσουν κάτι σε φυσικό κατάστημα, αφού νωρίτερα έχουν ψάξει πληροφορίες ηλεκτρονικά. Επίσης 1 στους 4 καταναλωτές κάνει την ανάποδη διαδικασία (ψάχνει πληροφορίες σε φυσικά κατάστημα και αγοράζει ηλεκτρονικά). Αυτό που βλέπουμε πολύ έντονα για το μέλλον, είναι ότι ο αριθμός των ηλεκτρονικών καταστημάτων θα συνεχίσει να αυξάνεται – και μάλιστα με γρήγορους ρυθμούς – και θα είναι ένα ακόμα κανάλι πώλησης για μια επιχείρηση.

• Πόση σημασία δίνουν πλέον οι καταναλωτές στην ανθρώπινη εξυπηρέτηση, όταν μέσω διαδικτύου μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αγαθά που υπάρχουν μόνο σε online καταστήματα ή στο εξωτερικό; Έχουν αλλάξει οι προτεραιότητες;

Ιδιαίτερα μετά την πανδημία παρατηρούμε ότι υπάρχουν πολλές και καινοτόμες λύσεις οι οποίες φέρνουν την προσωπική επαφή στον digital χώρο. Συναντάμε 2 κατηγορίες καταναλωτών: εκείνους που δηλώνουν πολύ ώριμοι στο ηλεκτρονικό επιχειρείν (οι οιποίοι συνήθως είναι άνθρωποι που αγοράζουν online πολλά χρόνια) και δηλώνουν ότι προτιμούν την επικοινωνία μέσω μηνυμάτων, και τους καταναλωτές οι οποίοι θέλουν να επικοινωνήσουν με τα ηλεκτρονικά καταστήματα και να ακούσουν μια ανθρώπινη φωνή όταν έχουν μια απορία, ή όταν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα.

• Σε τι φάση βρίσκεται ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ελληνικών επιχειρήσεων; Κατά πόσο η πανδημία συνέβαλλε στην επιτάχυνση της όλης διαδικασίας; Έχουν επενδύσει όσο θα έπρεπε;

Η πανδημία αποτέλεσε ένα σημαντικό παράγοντα για να οδηγήσει αρκετές επιχειρήσεις να σκεφτούν την επόμενη μέρα. Κοιτώντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα δούμε αύξηση του ποσοστού εκείνων που επένδυσαν στην ψηφιακή διαφήμιση, στη δημιουργία ηλεκτρονικών καταστημάτων, και στην ηλεκτρονική επικοινωνία εσωτερικά. Βλέπουμε μια μικρή στασιμότητα στα νούμερα όσον αφορά την ψηφιοποίηση των εσωτερικών διαδικασιών (π.χ. με την χρήση ERP, CRM). Υπάρχουν δυο στάδια για να μπορέσουν να γίνουν οι σωστές επενδύσεις από τις επιχειρήσεις: καταρχήν να αντιληφθούν τη σημασία του ψηφιακού μετασχηματισμού (και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσω της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης), και στη συνέχεια να μπορούν να εντοπίσουν τα σημεία της επιχείρησης που έχουν ανάγκη να μετασχηματιστούν.

• Ποιες οι νέες τάσεις που θα δούμε να αναδύονται στο e-commerce;

Στο άμεσο μέλλον θα δούμε πολλές και καινοτόμες λύσεις στην εξυπηρέτηση του πελάτη, στην μεταφορά των προϊόντων προς τον καταναλωτή και στην προσωποποιημένη διαφήμιση. Όλες αυτές οι τάσεις προϋποθέτουν ένα πολύ καλά στημένο digital περιβάλλον εσωτερικά.

• Πρόσφατα, ο Greca παρουσίασε τα πορίσματα της νέας του έρευνας. Ποια τα βασικά συμπεράσματα;

Ως GRECA θελήσαμε να μελετήσουμε όλη την αλυσίδα των logistics, ξεκινώντας από το ηλεκτρονικό κατάστημα, περνώντας στις εταιρείες logistics, στους courier και στον τελικό καταναλωτή. Δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση να κατανοήσουμε τις ανάγκες τους, και να δούμε ποια είναι τα σημεία εκείνα στα οποία θα μπορούσαν εύκολα και γρήγορα να βρεθούν οι πρώτες λύσεις, πάνω στις οποίες θα χτίσουμε τις υπηρεσίες του μέλλοντος. Είναι μια από τις πιο σημαντικές έρευνες στον χώρο, αφενός λόγω των target groups που μελετήθηκαν (για πρώτη φορά μελετήθηκε το σύνολο της αλυσίδας), και αφετέρου για τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε, συνδυάζοντας ποιοτικές και ποσοτικές μεθόδους. Υπήρξαν στοιχεία τα οποία μας έδωσαν απαντήσεις σε σημεία τα οποία αποτελούσαν σημεία τομής ανάμεσα στους κρίκους της αλυσίδας.